Angst is een nuttige emotie in gevaarlijke situaties. Angst zorgt ervoor dat we in actie komen om onszelf beschermen. Maar als je vaak erg bang bent terwijl dat niet nodig is, kan dit je leven flink verstoren.
Iedereen is wel eens bang. Maar wat als je steeds bang bent en dit je keuzes beïnvloedt? Wat als je dingen die eigenlijk niet gevaarlijk zijn, niet durft te doen. Of wat als je plaatsen of situaties gaat vermijden? Als je angsten je remmen in je leven, kan dat voor jou én je familie of naasten erg moeilijk zijn.
Een angststoornis kan als zeer indringend worden ervaren. Veel mensen hebben last van hoofdpijn, buikpijn, slapeloosheid, weinig eetlust, concentratieproblemen, een bang voorgevoel, bezorgdheid, prikkelbaarheid, nervositeit, spanning, onrust en angst- of paniekaanvallen.
Waaraan herken je angststoornissen?
- Je bent nerveus en onrustig
- Je hebt last van slapeloosheid of nachtmerries
- Je hebt last van concentratieproblemen
- Je probeert situaties, gedachten of gesprekken te vermijden
- Soms krijg je ook depressieve gevoelens
Welke problemen kun je ervaren?
Je bent overmatig angstig/schrikachtig voor je innerlijke lichamelijke kenmerken zoals: hartkloppingen, tintelingen in je ledematen en/of duizelingen. Deze kenmerken komen spontaan en plotseling op en versterken de overtuiging dat je zal flauwvallen, een hartaanval krijgt of de controle over jezelf verliest.
Je bent voortdurend bang om jezelf in het bijzijn van anderen belachelijk te maken. Vaak ben je erg onzeker in gezelschap en heb je daar ook fysiek last van, bijvoorbeeld door te blozen, trillen, zweten of hartkloppingen. Dat je moeilijke situaties vermijdt, kan leiden tot eenzaamheid en depressie.
Straatvrees is een angst waarbij je (drukbezochte) plekken altijd probeert te vermijden. Meestal zijn dat plekken waar ontsnappen moeilijk of gênant is, of waarbij geen hulp beschikbaar is. Een paniekstoornis en straatvrees komen vaak samen voor.
Ziektevrees is de voortdurende angst voor een (ernstige) ziekte zoals kanker, tumoren of hart-en-vaatziekten. Je bent hier voortdurend mee bezig en zoekt vaak op internet of in folders informatie over de bepaalde symptomen die je denkt te kunnen hebben. Daarnaast probeer je vaak geruststelling te zoeken bij anderen.
Bij de gegeneraliseerde angststoornis ben je voortdurend overbezorgd over bijna alles. Vaak heb je alle mogelijke (ramp)scenario’s al in je hoofd zitten en ben je veelal aan het piekeren.
Dit is een obsessieve angst om vies te worden of besmet te raken. Je bent obsessief en/of dwangmatig bezig om je omgeving, kleding of lichaam te ontsmetten en schoon te maken.
Behandelingen
We bieden verschillende, bewezen effectieve behandelmogelijkheden voor angststoornissen. Om bij GGz Breburg in behandeling te komen, moet je huisarts je naar ons verwijzen. Soms kan ook een behandelaar of medisch specialist dit doen. Jongeren onder 18 jaar kunnen ook worden aangemeld via de gemeente. Als we een verwijsbrief hebben ontvangen, nodigen we je uit voor een intakegesprek.
Psycho-educatie
Hierbij word je voorgelicht over (het ontstaan van) de stoornis en de symptomen die je kunt hebben, door middel van voorbeelden, metaforen, filmmateriaal en/of oefeningen.
E-health
Doormiddel van tests, educatie, dagboeken, oefeningen en modules kun je thuis digitaal aan de slag met je klachten. Deze informatie/oefeningen komen vanuit verschillende modellen zoals CGT (cognitieve gedragstherapie) en ACT (acceptatie en commitment therapie).
Cognitieve gedragstherapie (CGT)
Je neemt samen met je therapeut je angstige denkpatronen onder de loep. Het doorbreken van je denkpatronen en (irreële) overtuigingen staan op de voorgrond. Ook wordt er in overleg met jou gekeken naar mogelijkheden om je angsten aan te gaan (exposure). Afhankelijk van de stoornis en je hulpvraag wordt en behandelplan op maat gemaakt.
Acceptance en Commitment therapie (ACT)
Deze therapie is een relatief nieuwe vorm van gedragstherapie. De therapie is gericht op het vergroten van de psychologische flexibiliteit door zich te richten op het veranderen van de relatie met je gedachten en het aanvaarden van pijn. Er wordt o.a. gekeken naar de strategieën die je inzet om je angst te controleren. Wat heb je allemaal al geprobeerd om van je angsten af te komen? Helpt dat? Samen met je therapeut kijk je naar alternatieve strategieën met het oog op wat jij belangrijk vindt.
Herstel ondersteunende behandeling (sociaal maatschappelijk)
Een herstel ondersteunende behandeling richt zich niet zo zeer op het verminderen van je klachten maar eerder op herstel van je sociaal en maatschappelijk functioneren. Doelen binnen een dergelijke behandelingen kunnen zijn; herstel van functioneren, stabiel blijven en voorkomen van terugval. Deze behandelvorm is geschikt als de klachtgerichte behandelingen onvoldoende resultaat hebben gehad en je klachten zorgen voor ernstige en langdurige beperkingen in je sociaal- en maatschappelijk functioneren.
Probleemoplossende therapie (problem solving therapy)
Dit is een psychologische behandeling waar je leert effectief om te gaan met problemen en stressvolle gebeurtenissen. Voorbeelden hiervan zijn financiële problemen, verlies van werk, dreigende uithuiszetting omdat je de huur of hypotheek niet meer kunt betalen, een echtscheiding of relatiebreuk, een overlijden van een dierbare, verlies van sociale contacten, spanningen op het werk, conflicten met instanties, verlies van activiteit en zinvolle dag invulling etc. Het ene probleem is het andere niet. Ze verschillen in mate van belangrijkheid. Ook is er verschil in inspanning die nodig is om een probleem op te lossen. Behalve de situatie speelt het vermogen om effectief met je problemen om te gaan een belangrijke rol. Wanneer je lijdt aan angst nemen je probleemoplossende vaardigheden vaak af.
Ontspannende therapie (relaxation therapy)
Relaxatie therapie is een vorm van therapie die je leert te ontspannen. Lichamelijke, geestelijke of emotionele spanningen kunnen je dagelijkse functioneren verstoren en kunnen leiden tot lichamelijke of emotionele klachten. Angst kan leiden tot lichamelijke klachten en veel spanning. Relaxatie therapie begint met het stap voor stap laten ontspannen van je hele lichaam. Andere ontspanningsoefeningen kunnen zich richten op je ademhaling, bewustwording van je lichamelijke sensaties en emoties, meditatie en mindfulness.
Imaginaire Rescripting (IR)
Therapie Tijdens de behandeling Imaginaire Rescripting wordt er steeds een klein deel van je herinnering aan een traumatische ervaring opgeroepen. Binnen deze techniek wordt je herinnering samen met je therapeut als het ware herschreven. Je beeldt je in hoe je zou willen dat de gebeurtenis afloopt en je verbeeldt je ook dat je dit uitvoert. Hierbij maak je contact met je eigen behoeften, maar leer je ook om gedrag te verbinden aan je gevoel. Je leert bijvoorbeeld om gevoelens van machteloosheid of boosheid als het ware handen en voeten te geven en hiermee om te gaan.
Eye Movement Desensitization & Reprocessing (EMDR)
Als je angsten zijn ontstaan na een (of meerdere) nare gebeurtenis(sen), kan het zijn dat EMDR wordt ingezet (zie PTSS)
Farmacotherapie:
Door middel van medicatie kunnen sommige van je angsten meteen verminderen. Aan de hand van een gesprek met de psychiater van Spoor 1 krijg je hier voorlichting over en kun je kiezen voor medicatie.
Meer informatie over angst
- Op zoek naar keuzehulpmiddelen: Samen Beslissen bij angstklachten of – stoornissen (MIND.nl)
- Heb jij last van angstsymptomen? Doe de test (MIND.nl)
- Uitgebreide informatie over angst (thuisarts.nl)
- Angststoornis behandeling vergoeding (zorgverzekering.nl)
- GGZ standaarden
- Hersenstichtring
- Voor patiënten en belangstellenden